1900.jpg

Índice

Abreviaturas

Introducción

1. Estudiar y comparar la experiencia
y la doctrina

2. Relación paradójica con mujeres

3. El tema de la diferencia sexual

4. Método de la investigación

5. Estructura y esquema de la investigación

Capítulo I

Los Capadocios y las mujeres:
experiencias de vida familiar
y eclesial

1. Apuntes sobre la vida familiar de los Capadocios

1.1. La familia de Basilio y Gregorio de Nisa

1.1.1. Los abuelos

1.1.2. Los padres (Basilio y Emelia)

1.1.3. Los hijos de Basilio y Emelia

1.1.4. Una influencia importante: Eustacio de Sebaste

1.1.5. Annesi

1.1.6. Basilio, Gregorio y Pedro: hermanos obispos

1.2. La familia de Gregorio Nacianceno

2. Figuras femeninas de la familia de Basilio y Gregorio

2.1. Macrina la Grande

2.2. Emelia

2.3. Macrina

2.3.1. Fuentes sobre su vida en los tres Capadocios

2.3.2. Datos biográficos

2.3.3. Macrina, maestra de sus hermanos

2.3.4. Macrina: ¿el “cuarto Capadocio”?

2.4. Teosebeia

3. Figuras femeninas de la familia
de Gregorio Nacianceno

3.1. Nonna

3.2. Gorgonia

3.3. Teodosia y Olimpia

3.4. Livia

3.5. Rusiana

4. Otras mujeres en la vida de los Capadocios

4.1. Basilisa

4.2. Simplicia

4.3. Tecla

4.4. Alipiana

4.5. Veciana y Lampadion

4.6. Pulqueria y Flacila

4.7. Figuras femeninas del epistolario basiliano

5. La discusión de temas teológicos con mujeres

6. Las mujeres en el monacato basiliano

6.1. El monacato vivido y promovido
por los Capadocios

6.2. Vida ascética abierta a hombres y mujeres

6.3. Mirando de cerca las reglas de Basilio

6.3.1. Reglas sobre la relación hombre-mujer

6.3.2. Cómo corregir a las mujeres jóvenes y ancianas

6.3.3. Sobre el trabajo de las mujeres

6.3.4. Sobre el vestido de las mujeres

6.4. Conclusiones del tema del monacato

7. Visiones negativas de la feminidad

7.1. En Basilio

7.2. En Gregorio Nacianceno

7.3. En Gregorio de Nisa

7.4. ¿Hay misoginia en los Capadocios?

A modo de conclusión

Capítulo II

Temas de la antropología
de los Capadocios para comprender la diferencia sexual

1. Una mirada al tema de la diferencia
sexual en época patrística

1.1. La diferencia sexual no es un tema patrístico

1.2. Algunos hitos históricos anteriores al siglo IV

1.3. Ejemplos de posturas patrísticas
sobre la diferencia sexual

2. Dios no es hombre ni mujer

3. Creación y caída

3.1. Imagen de Dios

3.1.1. Basilio

3.1.2. Gregorio Nacianceno

3.1.3. Gregorio de Nisa

3.2. La caída

3.2.1. En Basilio

3.2.2. En Gregorio Nacianceno

3.2.3. En Gregorio de Nisa

4. El carácter transitorio de la
diferencia sexual

4.1. En Basilio y Gregorio Nacianceno

4.2. La doble creación en Gregorio de Nisa

4.2.1. En el De hominis opificio

4.2.2. En otras obras del Niseno

5. Significado de la corporeidad

5.1. En Basilio

5.2. Gregorio Nacianceno

5.3. En Gregorio de Nisa

5.3.1. Algunos rasgos de la corporeidad según el Niseno

5.3.2. La doctrina de las túnicas de piel

6. A modo de conclusión

Capítulo III

Temas espirituales de los Capadocios para comprender la diferencia sexual

1. La virginidad

1.1. Basilio

1.2. Gregorio Nacianceno

1.3. Gregorio de Nisa

2. La esponsalidad como metáfora de la relación del alma humana con Dios

2.1. Basilio

2.2. Gregorio Nacianceno

2.3. Gregorio de Nisa

2.3.1. La receptividad

2.3.2. La maternidad

2.3.3. Conclusión

3. Relación hombre-mujer en el matrimonio

3.1. Basilio

3.2. Gregorio Nacianceno

3.3. Gregorio de Nisa

4. La gyné andreia

5. La masculinidad de Cristo

6. A modo de conclusión

Conclusiones

1. Ellas en la doctrina de ellos

1.1. En el tema de la diferencia sexual

1.2. En la virginidad como tema espiritual

1.3. En el matrimonio como tema espiritual

2. Estudios de los últimos años

3. La diferencia sexual: ¿qué tipo
de diferencia es?

4. ¿Dios no es hombre ni mujer?

Apéndices

Referencias

Índice de autores

Abreviaturas

Obras de los Capadocios

Basilio (Bas. Cae)

De Bapt.

De Baptismo

De Sp. Sanct.

De Spiritu Sancto

Ep.

Epistolae

Hom. de creat. hom.

Homiliae de creatione hominis

Hom. de hum.

Homilia de humilitate

Hom. quod mund.

Homilia quod rebus mundanis adhaerendum non sit, et de Incendio extra Ecclesiam facto.

Hom. quod Deus

Homilia quod Deus non est auctor malorum

Hom. in div.

Homilia in divites

Hom. in ebr.

Homilia in ebriosos

Hom. adv ira.

Homilía adversus eos qui irascuntu

In Haex.

Homiliae in Haexameron

In mart. Jul.

Homilia in martyrem Julittam

In Psal.

Homiliae super Psalmos

R. Bre.

Regulae brevius tractatae

R. Fus.

Regulae fusius tractatae

R. Mor.

Regulae morales

De autoría dudosa:

Praev. Inst. Asc.

Sermo 10. Praevia institutio ascetica

Serm. asc.

Sermo asceticus

Serm. asc. exh.

Sermo asceticus et exhortatio renuntiatione saeculi

Gregorio Nacianceno (G. Nac.)

Carm.

Carminae

Ep.

Epistolae

Epig.

Epigramae

Epit.

Epitafii

Or.

Orationes

Test.

Testamentum

Gregorio de Nisa (G. Nis.)

De an. et res.

Dialogus de anima et resurrectione

De beat.

Orationes VIII de beatitudinibus

De hom. op.

De hominis opificio

De inf. praem. abr.

De infantibus praemature abreptis

De mort.

De mortuis

De orat. Dom.

De oratione Domnica orationes V

De perf.

De perfectione

De trid. sp.

De tridui inter mortem et resurrectionem domini nostri Jesu Christi spatio

De virg.

De virginitate

De vita Moy.

De vita Moyses

De vita Gr. Tau.

De vita Gregorii Thaumaturgi

Ep.

Epistolae

In Cant.

In Canticum Canticorum Homiliae 15

In Eccle.

In Ecclesiasten Homiliae 8

In insc. Psal.

In inscriptiones Psalmorum

Or. cat.

Oratio catechetica

Or. in Flac.

Oratio funebris in Flacillam imperatricem

Ref. conf. Eun.

Refutatio Confesionis Eunomii

V.M.

Vita sanctae Macrinae

Obras de referencia

DGN

Gregorio di Nissa: Dizionario

DSp

Dictionnaire de Spiritualité Ascétique et Mystique, Doctrine et Histoire

GNO

Gregorius Nyssenii Opera

Mansi

Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collectio

NDPAC

Nuovo Dizionario di Patristica e Antichità Cristiane

PG

Patrologia Greca (Migne)

SC

Sources Chrétiennes

TLG

Thesaurus Linguae Graecae

Otras abreviaturas

Com. in Mat.

Orígenes. Comentarios al Evangelio de Mateo

H.E.

Eusebio de Cesarea. Historia Eclesiástica

H.L.

Paladio. Historia Lausiaca

Hom. in Lev.

Orígenes. Homilías sobre el Levítico

Hom. in Num.

Orígenes. Homilías sobre los Números

In Ioh.

Orígenes. Comentarios al Evangelio de san Juan

ca.

circa (alrededor de)

cap.

capítulo

n.

nota

núm./núms.

Número/números

NPNF

Nicene and Post-Nicene Fathers

ss.

siguientes

vols.

volúmenes